انواع کنترل بیولوژیک

*طبیعی

*کاربردی

کنترل بیولوژیک پدیده ای طبیعی است که هدف آن تنظیم جمعیت موجودات میباشد. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد، که به این نوع کنترل، کنترل بیولوژیک کاربردی اطلاق میشود.

کنترل بیولوژیک یا ( Biological Control )شامل سه موضوع اصلی است:

1- انواع موجودات آفت هدف

2- انواع دشمنان طبیعی

3- روشهای بکارگیری دشمنان طبیعی

1-انواع موجودات آفت هدف:

الف. بطور کلی حشرات مهمترین گروه از موجوداتی هستند که در برنامه های کنترل بیولوژیک به عنوان هدف مطرح بوده اند. آفات به دلیل ازدیاد، تنوع گونه و مهاجرت به نقاط جدید موجبات ورود حشرات شکارگر از مناطق دیگر را برای کنترلشان ایجاد کرده اند.

اما مهمترین راستهای که تعدادی از گونه های آن تحت کنترل بیولوژیک قرار گرفته اند راسته (Hemiptera) میباشد.راسته (Homoptera) در بر گیرنده شته ها، شپشک ها، سفیدبالک ها و پسیل ها میباشند. همین حشرات هستند که در روی گیاهان زینتی جزء مهمترین آفات محسوب میشوند لذا امکان کنترل بیولوژیک آفات گیاهان زینتی بسیار زیاد است.

چرا بیشترین برنامه کنترل بیولوژیک برعلیه حشرات راسته (Homoptera) صورت می گیرد؟

بدلیل اینکه تعداد زیادی از گونه های راسته (Homoptera) به همراه گیاهان زینتی و محصولات کشاورزی از منطقه پراکنش بومی خود وارد منطقه جدیدی شدند که فاقد دشمنان طبیعی بودند. لذا برای مبارزه با این آفات، دشمنان طبیعی این حشرات نیز ازمنطقه پراکنش آنها به منطقه جدید وارد شدند تا تحت کنترل در آیند. در ضمن بسیاری از حشرات این راسته مانند شپشک ها غیر متمرکز بوده بنابراین امکان کنترل بیولوژیک آنها فراهم است.

ب. گروه دیگری از حشرات مورد نظر در برنامه های کنترل بیولوژیک کنه ها هستند. مخصوصاً سه خانواده (Eriophidae) ،(Tarsonemidae) ، (Tetranychidae) جزء مهمترین کنه های گیاهخوار هستند که بر علیه آنها کنترل بیولوژیک انجام شده است.

ج. دسته دیگر این حشرات، حلزونها و رابها هستند که به آنها لیسَک نیز گفته میشود. برای کنترل بیولوژیک حلزونها و رابها کوششهایی انجام شده است ولی نتیجه بخش نبوده است.

د. گروه دیگری از موجودات مورد بحث، علفهای هرز هستند، بطور کلی ۱۱۱ گونه از علفهای هرز در ۳۲ خانواده با عنوان هدف برنامه های کنترل بیولوژیک تاکنون مطرح بوده اند که ۰۵ درصد آنها متعلق به سه خانواده Cactacea ، Mimosacea ، Asteraceae هستند.

ذ. علاوه بر این ها، بیماریهای گیاهی و مهره داران هم میتوانند از اهداف برنامه های کنترل بیولوژیک باشند، حتی انسان میتواند در برنامه های کنترل بیولوژیک به عنوان یک هدف قلمداد شود.

2- انواع دشمنان طبیعی:

مبحث دوم انواع موجوداتی هستند که برای کنترل بیولوژیک آفاتی که ذکر کردیم مورد استفاده قرار میگیرند.

الف. حشرات پارازیتوئید از عمومی ترین دشمنان طبیعی آفات به شمار می آیند که در برنامه های کنترل بیولوژیک به روشهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. برنامه های کنترل بیولوژیک در مورد حشرات پارازیتوئید بیشتر درباره دو راسته( Hymenoptera ) یا بالغشائیان و زنبورها یا (Diptera) میباشد. در راسته (Hymenoptera)، زنبورهای بالا خانواده (Ichneumonoidae) و بخصوص دو خانواده (Braconidae) و (Ichneumonidae)دارای اهمیت بیشتری هستند. در خانواده (Braconidae)، تمام گونه های زیر خانواده ی (Aphidiinae) بدون استثنا پارازیتوئید، شپشک ها هستند و در برنامه های کنترل بیولوژیک آفات گلخانهای مورد استفاده قرار میگیرند.

از خانواده زنبورها، بالا خانواده (Chalcidoidea) از اهمیت فوق العادهای برخوردارند. در این بالا خانواده، خانوادههای (Encyrtidae), (Pteromalidae), (Aphelinidae) و (Eulophidae) از مهمترین دشمنان طبیعی آفات گیاهان زینتی هستند.

گروه دیگری از پارازیتوئیدها، متعلق به راسته ) Diptera ( یا دو بالان خانواده ) Tachinidae ( فوقالعاده حائز اهمیت هستند.

ب. گروه دیگر از دشمنان طبیعی، حشرات شکارگر هستند که از انوع گونه های گیاهخوار تغذیه میکنند. مهمترین شکارگرها درراسته (Hemiptera) مثل خانواده(Anthocoridae) خانواده(Nabidae)در راسته (Coleoptera )خانواده (Coccinellidae) که به آنها کفشدوزک ها اطلاق میشود و تعدادی دیگر از خانوادهها مثل خانواده (Carabidae) و در راسته بالتوریها خانواده (Chrysopidae) بخصوص بالتوری (Chrysoperla carnea) و در راسته (Diptera) خانواده های(Syrphidae) و (Cecidomyiidae) ازاهمیت ویژهای برخوردارند.

ج. گروه دیگر از عوامل بیماریزا، بندپایان هستند. مهمترین عوامل بیماریزای بندپایان مربوط به ویروس ها، نماتدها، تکسلولی ها، قارچها و باکتریها هستند.در بین باکتریها، باکتریهای گونه(Bacillus) مانند (Bacillus Thuringiensis) (Bacillus anisopliae), (sphaerieus) (Bacillus) ، ازجمله باکتریهایی هستند که برای کنترل گروههای مختلفی از حشرات مورد استفاده قرار میگیرند.در گروه ویروسها، شانزده خانواده از ویروسها با حشرات ارتباط دارند ولی خانواده (Baculoviridae) دارای اهمیت بیشتری است و برای کنترل حشرات مورد استفاده قرار میگیرد.

اما دلیل اینکه ویروسها مانند باکتریها براحتی تولید نمیشوند چیست؟

ویروسها برای تولید مثل نیاز به جسم موجود زنده دارند، یعنی آنها در داخل موجود زنده تکثیر پیدا میکنند در حالیکه باکتریها براحتی بر روی مخمرها تکثیر میشوند. به همین دلیل استفاده از باکتریها در کنترل بیولوژیک حشرات توسعه یافته و کاربرد بیشتری دارد.

د. گروه دیگر از دشمنان طبیعی قارچها هستند بخصوص قارچهای خانواده (Entomophthoraceae) و زیر گروههای( Zygomycotina) و (Deutromycotina) که برای کنترل حشرات و گیاهان زینتی مخصوصاً گونهای به نام ( Verticillium lecanii ) مورد استفاده قرار میگیرد.

ذ. دسته دیگر از عوامل کنترل حشرات، تک سلولیها هستند، شاخههای (Apicomplexa) و (Microspora) از مهمترین تکسلولی ها هستند که بر روی حشرات ایجاد بیماری میکنند. مخصوصاً تک سلولیهای جنس (Nosema) از اهمیت بیشتریبرخوردارند. تعدادی از گونه های این جنس بصورت تجارتی تولید شدهاند و برای کنترل ملخها و آبدزدک ها مورد استفاده قرار گرفته اند.

ر. گروه دیگر از حشرات مورد استفاده در کنترل بیولوژیک، حشراتی هستند که از علفهای هرز تغذیه میکنند. در این بینخانوادههای (Chrysomelidae) و (Curcurlionidae) از راسته (Coleoptera) و (Pyralidae) از راسته (Lepidoptera) از اهمیت زیادی برخوردارند.

آلودگى شیمیایى محیط زیست به آفت کش ها و خطرات ناشى از آن براى انسان به حدى مورد بحث و بررسى قرار گرفته که نیازى به توضیح اضافى ندارد. اما مشکلات ناشى از مصرف بى رویه آفت کش ها زمانى ملموس تر مى شود که بدانیم ادامه این روند نامطمئن موجب طغیان آفات و حتى بدتر از آن، ظهور آفات جدید مى شوند یعنى اوضاع را از قبل هم پیچیده تر مى کنند. با این توضیحات توسعه به کار بردن روش کنترل بیولوژیک عاقلانه ترین راه به نظر مى رسد.

در دنیاى امروز اثرات سوءناشى از مصرف سموم دفع آفات گیاهى برنسل انسان و دیگر جانداران روى زمین، کم و بیش برهمگان معلوم شده است. بشر در دنیاى مدرن دریافته که آفت کش ها نه تنها مشکلى از او حل نکرده اند که گاه حتى کوهى از مشکلات را روى دوشش نهاده اند. انتشار کتاب بهار خاموش توسط خانم دکتر راشل کارسون در دهه ۱۹۶۰ میلادى، متولیان حفظ نباتات در ایالات متحده را به این نتیجه رساند که دوران استفاده یک جانبه از سموم خطرزا به بهانه حفظ و افزایش محصولات کشاورزى به سرآمده و باید به دنبال راه کارهاى نوین براى کنترل آفات و بیمارى هاى گیاهى بود.

از زمان هاى بسیار دور حتى از دوران رنسانس در اروپا، نمونه هایى از تلاش بشر آن روز براى بهره جستن از روش بیولوژیک وجود داشته است. در چین باستان از کلنى مورچه ها براى کنترل آفات در باغ هاى مرکبات استفاده مى شده است. علاوه بر نمونه مشهور و موفق استفاده از سوسک هاى ودالیا (کفشدوزک هاى شکارچى) براى مبارزه با شپشک استرالیایى در کالیفرنیا، (این آفت در سال ۱۸۸۰ توسط نهال هاى وارداتى از استرالیا به ایالات متحده وارد شد و خسارات هنگفتى به باغ هاى مرکبات در کالیفرنیا وارد ساخت تا این که در سال ۱۸۸۸ گروهى از کارشناسان وزارت کشاورزى ایالات متحده سوسک هاى ودالیا را از استرالیا به عنوان دشمن طبیعى شپشک به کالیفرنیا بردند) نمونه هاى دیگرى نیز قابل ذکر است از جمله استفاده از یک نوع ویروس براى ایجاد بیمارى در سوسک هاى کرگدنى (از آفات مهم نارگیل) و یا استفاده از حشرات پارازیتوئید در کنترل زنجرک نیشکر در هاوایى. خسارت این آفت در سال ۱۹۰۳ تولید شکر در هاوایى را به شدت کاهش داد.

گل رز جاودان

گل رز جاودان محبوبیت بسیاری در بین خانم‌ها و آقایان دارد و انتخابی مناسب برای هدیه دادن در مناسبت‌هایی مثل روز مادر، روز پدر، ولنتاین، سالگرد دوستی، هدیه تولد و … است. شما با هدیه دادن رز جاویدان علاوه بر اینکه اوج احساسات خود را نشان عزیزانتان می‌دهید، یک اثر هنری ارزشمند هدیه داده اید که از دل طبیعت برآمده و در عین حال شرایط نگه‌داری آسانی دارد. قیمت رز جاودان با توجه به مرغوبیت، و ماندگاری بالای آن مناسب است و شما می‌توانید با قرار دادن این گل‌های ماندگار در منزل یا محل کار خود، زیبایی محیط زندگی‌تان را دوچندان کنید.

عمر گل رز جاودان چند سال است؟

یکی از تفاوت‌های اصلی گیاهان جاودان با گیاهان معمولی در عمر آن‌ها است. گل جاودان حداقل بین 3 تا 5 سال ماندگاری دارند. البته در صورتی که شرایط نگه‌داری محصولات گل جاودان به درستی رعایت شود می‌توان انتظار داشت که دوام آن‌ها بیش‌تر از 5 سال هم باشد.

گل رز جاودان را در چه مناسبت‌هایی می‌توان هدیه داد؟

ما طیف وسیعی از انواع گل رز جاودان را برای هدیه دادن در موقعیت‌های مختلف طراحی کرده‌ایم. شما می‌توانید برای قدردانی از عزیزان‌تان در مناسبت‌هایی مثل روز مادر، روز معلم، روز پزشک و … به افراد مهم زندگی‌تان از آثار هنری گل جاودان رز هدیه بدهید تا محبت خود را به آن‌ها نشان دهید.همچنین خرید گل جاودان را می‌تواند انتخاب خوبی برای ثبت خاطره در قرارهای عاشقانه و رمانتیک باشد. پس برای روز عشق یا ولنتاین، سالگرد ازدواج یا آشنایی و روز تولد همسر خود، می‌توانید گل رز جاودان هدیه بدهید.با اینکه بیشتر مشتریان ما رز جاودان را برای ثبت لحظات شاد خود انتخاب می‌کنند اما گل جاودان طبیعی می‌تواند یک انتخاب مناسب برای تشریک مساعی در مناسبت‌های سوگواری هم باشد.